การประเมินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

การประเมินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อประเมินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง โดยใช้รูปแบบซิป (CIPP MODEL) ตามประเด็นการประเมินคือ การประเมินด้านบริบท (Context Evaluation) การประเมินด้านปัจจัยเบื้องต้น (Input Evaluation) การประเมินด้านกระบวนการ (Process Evaluation) และการประเมินด้านผลผลิต (Product Evaluation) 2) เพื่อประเมินความพึงพอใจและสะท้อนคิด(แนวทางในการพัฒนา/สิ่งที่ได้เชิงวิชาการ วิชาชีพ) ของผู้ที่เกี่ยวข้องที่มีต่อการดำเนินการตามโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สรุปผลการประเมิน

การประเมินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สรุปได้ดังนี้

1. ผลการประเมินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

1.1 ผลการประเมินด้านบริบท ของโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อเรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรกได้แก่ โครงการมีประโยชน์และสามารถพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะชีวิต สามารถทำงานกับคนได้ภายใต้อุดมการณ์สหกรณ์ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ กิจกรรมและการดำเนินงานของโครงการมีความชัดเจนและสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของโครงการ อยู่ในระดับมาก และวัตถุประสงค์ของโครงการมีความสอดคล้องกับสภาพความต้องการของโรงเรียน อยู่ในระดับมาก ลำดับต่ำสุดได้แก่ การประเมินผลโครงการและตัวชี้วัดความสำเร็จมีความสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของโครงการ อยู่ในระดับมาก จากการสังเคราะห์เอกสารและจากการสัมภาษณ์ พบว่า โรงเรียนบ้านหมากหัววังใช้หลักการบริหารโรงเรียนแบบมีส่วนร่วม โดยให้ทุกฝ่ายที่มีส่วนเกี่ยวข้องได้ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมตัดสินใจ และร่วมชื่นชมยินดี และกระบวนการดำเนินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร เป็นการดำเนินงานตามวงจรคุณภาพ PDCA ฉะนั้นโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร จึงเป็นกิจกรรมที่สอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน วัตถุประสงค์ของโครงการมีมีความชัดเจน และความสอดคล้องกับสภาพความต้องการของโรงเรียน นอกจากนั้นการประเมินผลโครงการและตัวชี้วัดความสำเร็จมีความสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของโครงการกิจกรรมในโครงการสามารถพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะชีวิต และนำไปใช้ชีวิตจริงได้ตรงตามความต้องการของผู้ปกครองและชุมชน ซึ่งสอดคล้องกับคำสัมภาษณ์ของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

1.2 ผลการประเมิน ด้านปัจจัยนำเข้า ของโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อเรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรกได้แก่ กิจกรรมสามารถพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะชีวิต สามารถทำงานกับคนอื่นได้ภายใต้อุดมการณ์สหกรณ์อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือกิจกรรมส่งเสริมให้นักเรียนสามารถนำกิจกรรมตามโครงการไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันอยู่ ในระดับมาก และกิจกรรมมีความเหมาะสมกับบริบทโรงเรียน อยู่ในระดับมาก ลำดับต่ำสุดได้แก่ ความเหมาะสมของพื้นที่ในการดำเนินกิจกรรม อยู่ในระดับมาก จากการสังเคราะห์เอกสารและจากการสัมภาษณ์ พบว่า โครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร โรงเรียนบ้านหมากหัววัง ได้กำหนดบทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบของคณะครูได้อย่างชัดเจน และได้รับงบประมาณสนับสนุนจากหน่วยงานอื่นอย่างต่อเนื่องทุกปี โดยทางโรงเรียนได้รับการสนับสนุนการทำกิจกรรมดังกล่าว จากองค์การบริหารส่วนตำบลบุญนาคพัฒนา โรงเรียนจึงมีงบประมาณใน การจัดกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะชีวิตตามเป้าหมายของโครงการอย่างเพียงพอ แต่จากการศึกษารายงานผลการประเมินตนเองของสถานศึกษา (Self – Assessment Report : SAR) ในปีการผ่านมา พบว่าปัญหาในการจัดกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนคือ เรื่องสถานที่ของสหกรณ์ร้านค้าทางโรงเรียนค่อนข้างมีพื้นที่จำกัดในการจัดกิจกรรม

1.3 ผลการประเมิน ด้านกระบวนการ ของโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อเรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรกได้แก่ รูปแบบการจัดกิจกรรมในโครงการช่วยให้นักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามวิสัยทัศน์ของโรงเรียน บ้านหมากหัววัง อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ มีการดำเนินกิจกรรมตามโครงการทุกกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง อยู่ในระดับมาก และการดำเนินกิจกรรมส่งผลให้บรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายของโครงการ อยู่ในระดับมาก ลำดับต่ำสุด คือการให้ความรู้ ประชุมชี้แจง สื่อสาร ประชาสัมพันธ์ ผู้รับผิดชอบและผู้เกี่ยวข้องมีความเข้าใจขั้นตอนและวิธีดำเนินการ อยู่ในระดับมาก จากการสังเคราะห์เอกสารและจากการสัมภาษณ์ พบว่า ขั้นตอนในการดำเนินงานโครงการสหกรณ์โรงเรียน มีความชัดเจน และได้ดำเนินกิจกรรมที่กำหนดไว้ในโครงการครบทุกกิจกรรม โดยได้กำหนดครูที่รับผิดชอบได้ถูกต้องตรงตามความถนัดของครู มีการนิเทศติดตามจากผู้อำนวยการโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง มีการกำหนดรูปแบบการวัดและประเมินผลด้วยวิธีการที่หลากหลาย ในการดำเนินโครงการสหกรณ์โรงเรียน ผู้ปกครองและชุมชนได้มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมคือ ได้นำผลิตภัณฑ์หรือผลผลิตทางการเกษตรมาฝากขายที่สหกรณ์โรงเรียน ตลอดจนการสนับสนุนผลิตภัณฑ์ของนักเรียน และเห็นพัฒนาการของนักเรียนได้อย่างชัดเจน แต่บางกิจกรรมที่โรงเรียนได้จัดทำ มีผู้ปกครองได้ให้ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับกิจกรรมส่งเสริมการผลิต ว่าควรคำนึงถึงความปลอดภัยของนักเรียนจากเครื่องจักร

1.4 ผลการประเมิน ด้านผลผลิต ของโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรกได้แก่ ผลการดำเนินกิจกรรมทำให้นักเรียนมีนักเรียนมีทักษะชีวิต อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ ผลการดำเนินกิจกรรมทำให้นักเรียนมีนักเรียนมีทักษะชีวิต อยู่ในระดับมากที่สุด และผลการดำเนินกิจกรรมทำให้นักเรียนมีนิสัยรักการประหยัด อดออมอยู่ในระดับมากที่สุด ลำดับต่ำสุด คือผลการดำเนินกิจกรรมทำให้นักเรียนมีการวางแผนในการใช้จ่าย และการลงทุน อยู่ในระดับมากที่สุด จากการสังเคราะห์เอกสารและจากการสัมภาษณ์ พบว่า การดำเนินกิจกรรมทำให้นักเรียนความรู้พื้นฐานเรื่องสหกรณ์และฝึกให้นักเรียนได้ ปฏิบัติจริง ทำให้นักเรียนมีการวางแผนในการใช้จ่าย และการลงทุน ส่งเสริมให้นักเรียนได้มีความรับผิดชอบ มีวินัย มีนิสัยรักการออม มีทักษะชีวิตสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้เพื่อสร้างอาชีพและมีรายได้ในชีวิตประจำวันได้ ผลการดำเนินกิจกรรมทำให้มีแหล่งเรียนรู้สหกรณ์โรงเรียนครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน ส่งผลให้ชุมชนและหน่วยงานทางการศึกษาอื่น ขอศึกษาดูงานสหกรณ์โรงเรียนอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งปี

1.5 ผลการประเมินโครงการโดยสรุปทั้งโครงการ พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับมาก เรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ได้ดังนี้ 1) ด้านผลผลิต 2) ด้านกระบวนการ 3) ด้านปัจจัยนำเข้า และ 4) ด้านบริบท

1.6 ผลการสัมภาษณ์ตัวแทนผู้ให้ข้อมูล เพื่อตรวจสอบและยืนยันผลการประเมินโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง พบว่าผู้ให้ข้อมูลยืนยันผลการประเมินและได้ให้ข้อเสนอแนะตามประเด็นดังนี้

ด้านบริบท ควรมีความยืดหยุ่นในระยะเวลาในการดำเนินการ เพราะเนื่องจากสถานการณ์โควิด-19 นักเรียนอาจจะไม่มีโอกาสเรียน On-site ที่โรงเรียน ส่งผลให้การดำเนินกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ไม่ได้เป็นไปตามระยะเวลากำหนด

ด้านปัจจัยนำเข้า ควรนำภูมิปัญญาท้องถิ่นเข้ามาใช้ในการดำเนินกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจรในโรงเรียน เพื่อให้นักเรียนจะได้สืบสานวัฒนธรรมภูมิปัญญาท้องถิ่น และให้นักเรียนมีความภาคภูมิใจในท้องถิ่นที่ตัวเองอยู่ ตลอดจนมีความรักและหวงแหนภูมิปัญญาท้องถิ่น

ด้านกระบวนการ ควรสร้างความตระหนัก ให้กับคณะครูก่อนที่จะดำเนินกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร เพื่อสร้างความรู้และความเข้าใจถึงการดำเนินกิจกรรมให้ไปในทิศทางเดียวกัน

ด้านผลลัพธ์ ควรมีการประชาสัมพันธ์กิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจรของโรงเรียน หลายๆช่องทาง ซึ่งการประชาสัมพันธ์ดังกล่าวอาจส่งผลต่อให้จำนวนนักเรียนของโรงเรียนเพิ่มขึ้น

2.ผลการศึกษาความพึงพอใจของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

2.1 ความพึงพอใจต่อโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง ของคณะครูและบุคลากรในโรงเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครองนักเรียน และชาวบ้านที่เป็นสมาชิกของสหกรณ์โรงเรียน ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้าน เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรกได้คือ ด้านความสำเร็จของโครงการ มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ ด้านกิจกรรมออมทรัพย์ มีความพึงพอใจในระดับมาก และด้านกิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพมีความพึงพอใจในระดับมาก ลำดับต่ำสุดคือ ด้านสวัสดิการมีความพึงพอใจในระดับมาก

เมื่อพิจารณาแต่ละด้าน พบว่า ด้านกิจกรรมออมทรัพย์ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุดไปต่ำสุดได้แก่ ผู้บริหารโรงเรียนและคณะครูทุกคนให้ความสำคัญและสนับสนุนกิจกรรมสหกรณ์ด้านออมทรัพย์ อยู่ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด รองลงมาคือ การจัดกิจกรรมสหกรณ์ด้านการออมทรัพย์ ผู้บริหารโรงเรียนและคณะครูเป็นผู้ดำเนินการ โดยสมาชิกมีส่วนร่วมในกิจกรรมอยู่ในระดับความพึงพอใจมาก และบัญชีออมทรัพย์ ทางคณะครูเป็นผู้ดำเนินการและเก็บรวบรวมไว้ โดยแจ้งให้สมาชิกรับทราบอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ อยู่ในระดับความพึงพอใจมาก

ด้านกิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุดไปต่ำสุด ได้แก่ สมาชิกมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมสหกรณ์ด้านการส่งเสริมการผลิตและอาชีพ โดยครูที่ปรึกษาเป็นผู้แนะนำ อยู่ในระดับคุณภาพมากที่สุด รองลงมามีระดับความพึงพอใจมากเท่ากัน ได้แก่ โรงเรียนเปิดโอกาสให้สมาชิกยืมเงินจากกิจกรรมสวัสดิการมาใช้เป็นต้นทุนการผลิตสินค้า อยู่ในระดับคุณภาพมาก และสมาชิกสามารถนำผลผลิตที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาฝากขายกับสหกรณ์ร้านค้าได้ มีความพึงพอใจในระดับมาก และลำดับต่ำสุด ได้แก่การสหกรณ์ให้ความรู้ด้านการนำวัสดุในท้องถิ่นมาประดิษฐ์งานฝีมือแล้วนำมาจำหน่ายที่สหกรณ์ร้านค้าได้ อยู่ในระดับคุณภาพมาก

ด้านกิจกรรมร้านค้า มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ สมาชิกมีส่วนร่วมในการเป็นคณะกรรมการในกิจกรรมสหกรณ์โดยยึดหลักประชาธิปไตย มีความพึงพอใจระดับมากที่สุด รองลงมาคือ สมาชิกมีส่วนร่วมในการเป็นคณะกรรมการบริหารกิจกรรมสหกรณ์ร้านค้าในโรงเรียน มีความพึงพอใจระดับมากที่สุด และ โรงเรียนเปิดรับสมาชิกสหกรณ์ในระยะเวลาที่จำกัด (ปีละครั้ง) มีความพึงพอใจระดับมาก และลำดับต่ำสุด ได้แก่ ทำเลและที่ตั้งอยู่ในสภาพที่สามารถปฏิบัติงานของสหกรณ์ร้านค้าได้ดีที่สุด มีความพึงพอใจระดับมาก

ด้านสวัสดิการ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุดไปต่ำสุด ได้แก่ มีการจัดสรรกำไรสุทธิประจำปีของการดำเนินงานสหกรณ์โรงเรียนเพื่อสนับสนุนกิจกรรมภายในโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก , และมี การจัดสรรกำไรสุทธิประจำปีของการดำเนินงานสหกรณ์โรงเรียนเพื่อสนับสนุนกิจกรรมในชุมชนอย่างต่อเนื่อง มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก

ด้านความสำเร็จของโครงการ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ สหกรณ์โรงเรียนสามารถพัฒนาคุณภาพนักเรียนได้ ทั้งทางด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด รองลงมาได้แก่ สหกรณ์โรงเรียนมีกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดจิตอาสาต่อการพัฒนาสังคมและสิ่งแวดล้อม มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด และ สหกรณ์โรงเรียนมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาหรือพัฒนาโรงเรียน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด ลำดับต่ำสุด ได้แก่ ลักษณะสภาพแวดล้อมและทำเลที่ตั้งของโรงเรียนเอื้อต่อการจัดกิจกรรมสหกรณ์ มีความพึงพอใจในระดับมาก

2.2 ความพึงพอใจต่อโครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สำหรับนักเรียน ภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน ส่วนใหญ่อยู่ในระดับมาก ด้านที่มีความพึงพอใจมากที่สุด คือด้านกิจกรรมออมทรัพย์ รองลงมาคือ ด้านความสำเร็จของโครงการมีความพึงพอใจในระดับมาก และด้านกิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพมีความพึงพอใจในระดับมาก ตามลำดับ ด้านที่มีความพึงพอใจน้อยที่สุดคือ ด้านสวัสดิการมีความพึงพอใจในระดับมาก

เมื่อพิจารณาแต่ละด้าน พบว่า ด้านกิจกรรมออมทรัพย์ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรกได้แก่การจัดกิจกรรมออมทรัพย์ทำให้นักเรียนรู้จักประหยัดและเก็บออม อยู่ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด รองลงมาเป็น ผู้บริหารโรงเรียนและคณะครูทุกคนให้ความสำคัญและสนับสนุนกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนด้าน ออมทรัพย์ อยู่ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด และบัญชีออมทรัพย์ ทางคณะครูเป็นผู้ดำเนินการและเก็บรวบรวมไว้ โดยแจ้งให้สมาชิกรับทราบอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ อยู่ในระดับความพึงพอใจมาก

ด้านกิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ นักเรียนสามารถนำผลผลิตที่มีอยู่ในบ้านมาฝากขายกับสหกรณ์ร้านค้าโรงเรียนได้ อยู่ในระดับคุณภาพมากที่สุด รองลงมาคือ โรงเรียนเปิดโอกาสให้สมาชิกยืมเงินจากด้านสวัสดิการมาใช้เป็นต้นทุนการผลิตสินค้า อยู่ในระดับคุณภาพมากที่สุด และการจัดกิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพทำให้นักเรียนมีนิสัยรักการทำงาน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด และลำดับต่ำสุด ได้แก่การจัดกิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพทำให้นักเรียนมีทักษะชีวิต อยู่ในระดับคุณภาพมาก

ด้านกิจกรรมร้านค้า มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ การจัดกิจกรรมสหกรณ์ร้านค้าทำให้นักเรียนรู้จักประหยัดอดออมและใช้จ่ายในสิ่งที่จำเป็น มีความพึงพอใจระดับมากที่สุด รองลงมาคือ การจัดกิจกรรมสหกรณ์ร้านค้าทำให้นักเรียนมีการทำงานแบบร่วมมือร่วมใจกัน มีความพึงพอใจระดับมากที่สุด และนักเรียนมีส่วนร่วมในการเป็นคณะกรรมการในกิจกรรมสหกรณ์โดยยึดหลักประชาธิปไตย มีความพึงพอใจระดับมากและลำดับต่ำสุด ได้แก่ ทำเลและที่ตั้งอยู่ในสภาพที่สามารถปฏิบัติงานของสหกรณ์ร้านค้าได้ดีที่สุด มีความพึงพอใจระดับมาก

ด้านสวัสดิการ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุดไปต่ำสุด ได้แก่ มีการจัดสรรกำไรสุทธิประจำปีของการดำเนินงานสหกรณ์โรงเรียนเพื่อสนับสนุนกิจกรรมภายในโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก และมี การจัดสรรกำไรสุทธิประจำปีของการดำเนินงานสหกรณ์โรงเรียนเพื่อสนับสนุนกิจกรรมในชุมชนอย่างต่อเนื่อง มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก

ด้านความสำเร็จของโครงการ มีความพึงพอใจในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ เรียงลำดับสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ นักเรียนมีความสุขในการทำกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด รองลงมาได้แก่ การจัดกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนมีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิตประจำวันของนักเรียน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด และ นักเรียนได้เรียนรู้จากการฝึกปฏิบัติจริงในกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด ลำดับต่ำสุด ได้แก่ ระบบการบริหารกิจกรรมสหกรณ์ เช่น การให้บริการที่รวดเร็ว บุคลากรผู้รับผิดชอบมีความรู้ และซื่อสัตย์สุจริต มีความพึงพอใจในระดับมาก

3. ผลการสะท้อนคิด(แนวทางการพัฒนา/สิ่งที่ได้เชิงวิชาการ เชิงวิชาชีพ) ของผู้ที่

เกี่ยวข้องที่มีต่อการดำเนินการตาม โครงการสหกรณ์โรงเรียนแบบครบวงจร ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านหมากหัววัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปางสรุปได้ 3 ประเด็นดังนี้

3.1 ด้านการบริหารจัดการของโรงเรียน

3.1.1 โรงเรียนควรมีการวางแผนและการบริหารจัดการสหกรณ์โรงเรียนอย่างเป็นระบบ โดยให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องมีส่วนร่วม และสร้างความเชื่อมโยงกิจกรรมสหกรณ์ทั้ง 4 กิจกรรมเข้าด้วยกันเป็นวงจรที่สมบูรณ์

3.1.2 โรงเรียนควรสนับสนุนการมีส่วนร่วมของบุคลากรสหกรณ์ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพราะกิจการของสหกรณ์ต้องเกิดจากความร่วมมือ ร่วมใจ ความสามัคคี การทำงานร่วมกันเป็นหมู่คณะ และหาแนวทางแก้ไขปัญหาของกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน ร่วมกันคิด ตัดสินใจ ร่วมลงมือปฏิบัติ ตลอดจนร่วมประเมินผลตามแผนที่วางไว้ เพราะทุกฝ่ายมีบทบาทและความสำคัญที่เป็นเหมือนแรงขับเคลื่อนซึ่งกันและกัน และควรมีโครงสร้างของคณะดำเนินงานแต่ละฝ่ายที่เข้ามาทำหน้าที่ในสหกรณ์จากทุกระดับชั้น

3.1.3 โรงเรียนควรสนับสนุนให้บุคลากรในโรงเรียน สนใจและสมัครใจเป็นสมาชิกสหกรณ์ด้วยความเต็มใจ เพื่อทุกคนจะได้มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนและพัฒนางานสหกรณ์ไปด้วยกัน

3.1.4 โรงเรียนควรส่งเสริมให้ความรู้ โดยจัดการเรียนรู้สหกรณ์ในแต่ละระดับชั้น ให้เหมาะสมตามช่วงวัยโดยเน้นที่ผู้เรียนเป็นสำคัญ เป็นการเรียนรู้ร่วมกัน การทำงานร่วมกัน เรียนรู้จากการปฏิบัติจริงให้สอดคล้องกับบริบทและชีวิตประจำวันรอบ ๆ ตัวของนักเรียน เพิ่มทักษะทางด้านการปฏิบัติงาน และบูรณาการได้ในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้

3.1.5 โรงเรียนควรมีแนวทางบริหารงบประมาณที่มีประสิทธิภาพ เกิดสภาพคล่อง สามารถหมุนเวียนเงินทุนสนับสนุนกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนทุกประเภทเชื่อมโยงเข้าหากันได้

3.1.6 โรงเรียนควรมีการพัฒนาบุคลากร โดยการศึกษาดูงานจากสถานอื่นที่ประสบความสำเร็จทางด้านจัดกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน เพื่อที่จะได้เป็นแนวทางในการพัฒนากิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน ที่จะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียนและชุมชนต่อไป

3.1.7 โรงเรียนควรจัดหาสถานที่อย่างเหมาะสม และอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้พร้อมในการปฏิบัติหน้าที่ต่าง ๆ ของแต่ละฝ่ายของสหกรณ์ พัฒนารูปแบบให้ทันสมัยที่จะดึงดูดสมาชิกมาใช้บริการ

3.1.8 โรงเรียนควรมีการจำลองระบบการทำงานของธนาคารจริง ๆ ให้นักเรียน โดยอาจมีการประสานเจ้าหน้าที่ธนาคารมาให้ความรู้ และมาจัดระบบให้กับโรงเรียน

3.2 ด้านคุณภาพผู้เรียน

3.2.1 ในการดำเนินกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน นักเรียนจะได้รับบทบาทหน้าที่ ที่ต้องรับผิดชอบร่วมกัน โดยแต่ละฝ่ายจะมีภาระที่แตกต่างกันออกไป ควรฝึกฝนนักเรียนได้คิดเอง ทำเอง โดยมีครูเป็นพี่เลี้ยง เพื่อให้นักเรียนเกิดทักษะการพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์สหกรณ์โรงเรียนให้เป็นสินค้าเชิงนวัตกรรม

3.2.2 กิจกรรมร้านค้า ควรส่งเสริมให้นักเรียนได้ฝึกความใส่ใจในสินค้าและบริการ และควรฝึกให้นักเรียนสวมบทบาทเป็นอาชีพของผู้ประกอบการทางด้านการขายอย่างครบวงจร

3.2.3 กิจกรรมส่งเสริมการผลิตและอาชีพ ควรฝึกให้นักเรียนรู้จักการผลิต ตัดสินใจ ดำเนินธุรกิจร่วมกัน ได้เรียนรู้หลักการลงทุนเองอย่างเป็นระบบ โดยครูเป็นเพียงที่ปรึกษาและสืบค้นข้อมูลมาถ่ายทอดให้กับนักเรียน

3.2.4 ควรฝีกฝนให้ผู้เรียนมีทักษะการพึ่งพาตนเอง การเอื้อเฟื้อต่อส่วนรวม มีภูมิคุ้มกันที่ดี รู้จักรับมือกับปัญหาและมีสติปัญญาพอที่จะแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นได้ผ่านการจัดกิจกรรมสหกรณ์โรงเรียน โดยสนับสนุนให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติทักษะอาชีพอย่างครบวงจร

3.3 ด้านการมีส่วนร่วม

3.3.1 ควรดึงชุมชนให้มีส่วนร่วมในการพัฒนากิจกรรมสหกรณ์โรงเรียนเพราะความร่วมมือระหว่างชุมชนและโรงเรียนถือว่าเป็นสิ่งสำคัญในการร่วมกันพัฒนา ควรมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ

3.3.2 ควรมีการส่งเสริมที่สินค้าภายในชุมชนมาวางขายในสหกรณ์โรงเรียน เป็นการกระจายรายได้ให้เกิดขึ้นในชุมชน

3.3.3 ควรนำเอาภูมิปัญญาท้องถิ่นในชุมชน ถ่ายทอดองค์ความรู้ต่าง ๆ ให้กับนักเรียนเพื่อที่นักเรียนจะนำไปประยุกต์ใช้กับสินค้าและบริการสหกรณ์ ซึ่งสามารถปลูกฝังให้นักเรียนเกิดความรักและหวงแหนภูมิปัญญาท้องถิ่น พร้อมที่จะสืบทอดมรดกของชุมชนให้เป็นที่รู้จักและอยู่กับชุมชนต่อไปในอนาคต