การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน ระดับประถมศึกษา โรงเรี

ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของ

เศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่

อย่างพอเพียงของนักเรียน ระดับประถมศึกษา

โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติ

ชื่อผู้วิจัย นางยุพาภรณ์ พลเยี่ยม

ปีการศึกษา 2562



บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติเป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) โดยมี วัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อ 1) วิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษา ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียง ของนักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติ2) สร้างและพัฒนารูปแบบ การบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติ 3) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียน บ้านหนองแวงคูป่าชาติ4) ประเมินความพึงพอใจในการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตาม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของ นักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ จ านวน 106 คน ได้แก่ ครู จ านวน 6 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จ านวน 8 คน และ นักเรียน จ านวน 92 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์แบบประเมินความเหมาะสม ของรูปแบบ แบบสอบถาม และแบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย ค่าเฉลี่ย ( x-bar) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัย พบว่า 1. การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของ นักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติให้เป็นไปตามปรัชญาของโรงเรียน “เป็น คนดี มีความรู้อยู่อย่างพอเพียง”และให้เป็นไปตามอัตลักษณ์โรงเรียน “การอยู่อย่างพอเพียง”มุ่ง เป้าหมายสู่การเป็นเอกลักษณ์ของโรงเรียน “สถานศึกษาพอเพียง” และพบว่า ครูมีความต้องการที่จะ พัฒนาตนเองในการจัดการเรียนรู้ในด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่อย่างพอเพียงให้แก่นักเรียน ข โดยการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ตามโครงการที่สถานศึกษาได้จัดท าในแผนปฏิบัติการ เพื่อพัฒนา คุณลักษณะอันพึงประสงค์นักเรียน ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยเฉพาะการพัฒนาให้ ผู้เรียนมีความรู้ความสามารถ ทั้งทางด้านวิชาการ วิชางาน และวิชาชีพ เพื่อให้สามารถด ารงชีวิต อยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข พึ่งตนเองได้อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ให้เป็นไปตามคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ทั้ง 8 ข้อ ได้แก่ รักชาติศาสน์กษัตริย์ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการท างาน รักความเป็นไทยและมีจิตสาธารณะ อันจะส่งผลให้นักเรียนเป็นผู้ที่มีจิตใจผ่องใส สามารถเรียนรู้และด ารงตนให้อยู่ในสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น 2. การสร้างและพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติเป็นรูปแบบที่พัฒนาขึ้นจากแนวคิดทฤษฎีของนักวิชาการที่ หลากหลาย มีชื่อว่า "PAPUKI Model" ได้แก่ P : Planning=วางแผน A : Action=ปฏิบัติP : Proceed = ด าเนินการ U : Universal = สากล K : Knowledge = ความรู้และ E : Evaluation = ประเมินผล ในด้านการพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับ ประถมศึกษา ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ทั้ง 6 ด้าน น าไปด าเนินการตามขั้นตอนโดยการ จัดให้มีประชุมเชิงปฏิบัติการ และการด าเนินการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ตามโครงการที่ก าหนดไว้ ในแผนปฏิบัติการที่สามารถพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับ ประถมศึกษาได้และผลการประเมินความเหมาะสมของรูปแบบ ปรากฏว่า รูปแบบนี้มีความเหมาะสม และเป็นไปได้ 3. ผลการใช้รูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียน บ้านหนองแวงคูป่าชาติได้มีการน ารูปแบบไปใช้ในการจัดให้มีประชุมเชิงปฏิบัติการ และด าเนินการ จัดกิจกรรมต่าง ๆ ตามโครงการที่ได้ก าหนดไว้ในแผนปฏิบัติการ ให้แก่ครู คณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน ผลการด าเนินการก่อนการพัฒนามีผลการทดลองใช้โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (x-bar= 3.41) หลังการด าเนินการจัดกิจกรรมตามโครงการต่าง ๆ แล้ว ผลการทดลองใช้โดยรวมอยู่ในระดับ มาก (x-bar= 4.32) 4. ผลการประเมินความพึงพอใจในการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการศึกษาตามหลัก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงของ นักเรียนระดับประถมศึกษา โรงเรียนบ้านหนองแวงคูป่าชาติปรากฏว่า ครู คณะกรรมการ สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และนักเรียน มีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (x-bar = 4.53)